Langstlevende

De positie van de langstlevende echtgenoot is met de komst van het nieuwe erfrecht aanzienlijk versterkt. Voor het nieuwe erfrecht was het vrijwel altijd nodig om de positie van de langstlevende in een testament te beschermen, maar met de komst van het nieuwe erfrecht in 2003 is dit lang niet altijd meer noodzakelijk voor gehuwden. Voor samenwonende kan het nog wel van belang zijn om de langstlevende partner in een testament bescherming te bieden.

Langstlevende echtgenoot

Op basis van het wettelijk erfrecht zijn de langstlevende echtgenoot samen met kinderen de erfgenamen van de langstlevende ouder. Elk van deze erfgenamen heeft recht op een gelijk deel van de erfenis. De nalatenschap wordt op basis van het erfrecht toebedeeld aan de langstlevende echtgenoot, waarbij de kinderen hun erfdeel krijgen in de vorm van een vordering op de langstlevende.

Het erfdeel van de kinderen kan dan ook pas worden opgeëist op het moment dat de langstlevende komt te overlijden. De langstlevende echtgenoot kan er voor kiezen om deze wettelijke verdeling niet wenselijk te achten. In dat geval kan de langstlevende binnen een periode van drie maanden na het overlijden van de echtgenoot de wettelijke verdeling ongedaan laten maken door een notariële akte op te laten stellen, waarin de wettelijke verdeling ongedaan wordt gemaakt. Vervolgens zal de nalatenschap direct verdeeld worden onder de erfgenamen.

Onterven van langstlevende

Bij testament is het mogelijk om de langstlevende echtgenoot te onterven, maar in dat geval behoudt de langstlevende zeker nog een aantal rechten, zodat de verzorging gewaarborgd blijft na het overlijden. Bij onterven van de langstlevende wordt het recht behouden om gedurende een periode van zes maanden gebruik te maken van de woning en de inboedel.

Daarnaast heeft de onterfde langstlevende het recht op vruchtgebruik van het huis en de inboedel voor zover dit nodig is voor de eigen verzorging van de langstlevende. Mocht het vruchtgebruik van het huis en de inboedel onvoldoende zijn ten aanzien van de verzorging van de onterfde echtgenoot, dan is het mogelijk om de kantonrechter te verzoeken ook van alle andere goederen van de erfenis het recht op vruchtgebruik te krijgen.

Langstlevende bij samenwonen

Partners die samenwonen zijn volgens het erfrecht geen erfgenaam van elkaar. Er zullen dus een aantal zaken geregeld moeten worden als men elkaar tot erfgenaam wil benoemen. Een verblijvingsbeding kan oplossing bieden voor de toewijzing van gemeenschappelijke goederen na het overlijden van een van de partners, maar als men elkaar als volledig erfgenaam wil toewijzen voor ook privégoederen dan zal er een testament moeten worden opgemaakt.

Als er kinderen aanwezig zijn, zal er sprake zijn van het opstellen van een zogenaamde langstlevende testament, waarvan de rechten vergelijkbaar zijn met het recht van de langstlevende als men gehuwd zou zijn. Er kunnen overigens ook meer specifieke bepalingen in het langstlevende testament opgenomen worden, zoals wanneer de kinderen hun vordering op het erfdeel geldend kunnen maken.

Langstlevende
4.2 5 stem[men]